Ακράτεια ούρων

Η ακράτεια ούρων αφορά την ακούσια απώλεια του ελέγχου της ουροδόχου κύστης. Πρόκειται για ένα διαδεδομένο και συχνά ενοχλητικό ζήτημα που επηρεάζει πολλά άτομα. Η σοβαρότητά της κυμαίνεται από περιστασιακές διαρροές κατά τον βήχα ή το φτέρνισμα έως ξαφνικές παρορμήσεις για ούρηση που καθιστούν αδύνατη την έγκαιρη πρόσβαση στην τουαλέτα. Αν και πιο συχνή στους ηλικιωμένους, η ακράτεια δεν είναι αναπόφευκτη συνέπεια της γήρανσης.

Τύποι ακράτειας ούρων

Οι κυριότεροι τύποι ακράτειας περιλαμβάνουν:

• Από έπειξη: χαρακτηρίζεται από ξαφνική, έντονη ανάγκη για ούρηση, η οποία ακολουθείται από ακούσια απώλεια ούρων. Αυτός ο τύπος ακράτειας μπορεί να είναι ιδιαίτερα οδυνηρός, καθώς η επιθυμία για ούρηση δεν μπορεί να κατασταλεί, με αποτέλεσμα τη διαρροή πριν φτάσει στην τουαλέτα.
• Από προσπάθεια: εμφανίζεται όταν η σωματική δραστηριότητα ή η άσκηση αυξάνει την πίεση στην κοιλιά, με αποτέλεσμα τη διαρροή ούρων. Συνήθεις εκλυτικοί παράγοντες είναι ο βήχας, το φτέρνισμα, το γέλιο, ο χορός ή η ανύψωση βαρέων αντικειμένων. Αυτός ο τύπος οφείλεται συχνά σε εξασθενημένους μύες του πυελικού εδάφους ή του σφιγκτήρα.
• Μικτή ακράτεια: περιλαμβάνει συμπτώματα τόσο της ακράτειας από έπειξη όσο και από προσπάθεια. Οι ασθενείς με αυτόν τον τύπο εμφανίζουν διαρροή τόσο λόγω ξαφνικών παρορμήσεων όσο και λόγω σωματικής άσκησης.
• Ακράτεια υπερπλήρωσης ή ψευδο-ακράτειας: περιλαμβάνει αίσθημα ατελούς κένωσης λόγω του ότι η κύστη δεν αδειάζει πλήρως. Οι ασθενείς συχνά αισθάνονται αίσθημα πληρότητας και πίεσης στην κάτω κοιλιακή χώρα και η φυσική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει μια διογκωμένη ουροδόχο κύστη.

Τι προκαλεί την ακράτεια ούρων;

Τα αίτια της ακράτειας ούρων μπορεί να ποικίλλουν μεταξύ ανδρών και γυναικών, με διάφορους παράγοντες να συμβάλλουν στην ανάπτυξή της:

Στους άνδρες

Τα προβλήματα του προστάτη αποτελούν πρωταρχική αιτία ακράτειας στους άνδρες. Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη μπορεί να αποφράξει την ουρήθρα, εμποδίζοντας αρχικά την ούρηση και οδηγώντας τελικά σε ακράτεια καθώς η κατάσταση εξελίσσεται. Επιπλέον, οι χειρουργικές επεμβάσεις που αφορούν την κάτω κοιλιακή χώρα, την πύελο ή τον προστάτη μπορεί να βλάψουν τα νεύρα που σχετίζονται με τον έλεγχο της ούρησης. Νευρολογικές ασθένειες όπως η νόσος του Πάρκινσον, το Αλτσχάιμερ και τα επακόλουθα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου μπορούν επίσης να συμβάλουν στην ακράτεια.

Στις γυναίκες

Στις γυναίκες, ο τοκετός, η εμμηνόπαυση και οι ορμονικές αλλαγές μπορεί να αποδυναμώσουν τους μύες του πυελικού εδάφους, οδηγώντας σε ακράτεια. Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν χειρουργικές επεμβάσεις στην πύελο και παθήσεις όπως η ο διαβήτης, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργία των νεύρων.

Προδιαθεσικοί παράγοντες

Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης ακράτειας ούρων, όπως:

• Προχωρημένη ηλικία
• Ορισμένα φάρμακα, ιδίως τα διουρητικά
• Παχυσαρκία
• Χρόνια δυσκοιλιότητα
• Συχνές λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος

Διάγνωση της ακράτειας ούρων

Ένας έμπειρος Ουρολόγος μπορεί να διαγνώσει τον τύπο της ακράτειας μέσω του ιστορικού του ασθενούς και στοχευμένων ερωτήσεων. Οι διαγνωστικές εξετάσεις που χρησιμοποιούνται συνήθως περιλαμβάνουν:

1. Ουροδυναμικός έλεγχος για αξιολόγηση της λειτουργίας της ουροδόχου κύστης.
2. Υπερηχογράφημα ουροδόχου κύστης για εντοπισμό ανωμαλιών ή αποφράξεων.
3. Εξετάσεις ούρων για ανίχνευση λοιμώξεων ή άλλες καταστάσεων.

Θεραπευτικές επιλογές για την ακράτεια ούρων

Η επιτυχής θεραπεία της ακράτειας ούρων απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη τον συγκεκριμένο τύπο και τα υποκείμενα αίτια της πάθησης. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• Ακράτεια από προσπάθεια: Η θεραπεία περιλαμβάνει ασκήσεις των μυών του πυελικού εδάφους, τη χρήση συσκευών κατά της ακράτειας και τη χειρουργική επέμβαση.
• Επιτακτική ακράτεια: Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει διαιτητικές αλλαγές, ασκήσεις πυελικού εδάφους ή/και φαρμακευτική αγωγή.
• Μικτή ακράτεια: Μπορεί να είναι απαραίτητος ένας συνδυασμός ασκήσεων των μυών του πυελικού εδάφους, αντιχολινεργικών φαρμάκων και χειρουργικής επέμβασης.
• Λειτουργική ακράτεια: Η αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας είναι απαραίτητη για τη θεραπεία.

Χειρουργική θεραπεία για την ακράτεια ούρων

Οι χειρουργικές επιλογές αποσκοπούν στην ενίσχυση της αντίστασης του σφιγκτήρα της ουρήθρας και περιλαμβάνουν:

• Ανάρτηση του αυχένα της ουροδόχου κύστης για την πρόληψη της διαρροής.
• Παραουρηθρικά διογκωτικά μέσα όπως το κολλαγόνο για τη στήριξη της ουρήθρας.
• Τοποθέτηση ταινίας ελεύθερης τάσης.
• Χρήση τεχνητού σφιγκτήρα για τον έλεγχο της ροής των ούρων.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ακράτεια ούρων, επικοινωνήστε με τον έμπειρο Χειρουργό Ουρολόγο-Ανδρολόγο Δρ. Δημήτρη Κοντοδημόπουλο.